Licznik dwukierunkowy to niezbędny element każdej instalacji fotowoltaicznej. Pozwala on dokładnie zmierzyć ilość wyprodukowanej oraz pobranej z sieci energia elektrycznej. Dzięki temu można precyzyjnie rozliczyć się z zakładem energetycznym. W niniejszym artykule wyjaśnimy, jak działają liczniki dwukierunkowe, ile kosztują i jak je porównać. Przedstawimy zalety i wady poszczególnych modeli dostępnych obecnie na rynku.
Kluczowe wnioski:
- Licznik dwukierunkowy jest niezbędny w instalacji fotowoltaicznej - pozwala rozliczyć wyprodukowaną i zużytą energię
- Koszt licznika to 1000-2000 zł, zależnie od modelu i producenta
- Należy zwrócić uwagę na dokładność i funkcje komunikacyjne licznika
- Warto porównać opinie na temat różnych modeli przed zakupem
- Zainstalowanie licznika powinien wykonać uprawniony elektryk
Zalety licznika dwukierunkowego
Licznik dwukierunkowy jest niezbędnym elementem każdej instalacji fotowoltaicznej. Pozwala on precyzyjnie zmierzyć ilość energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele PV oraz tę pobraną z sieci. Dzięki temu można dokładnie rozliczyć się z zakładem energetycznym i uzyskać zwrot za nadwyżki przekazane do sieci.
Korzystanie z licznika dwukierunkowego ma wiele zalet. Przede wszystkim pozwala śledzić na bieżąco ilość energii wytworzonej i zużytej. Widzimy więc, ile dokładnie produkują panele fotowoltaiczne przy aktualnych warunkach nasłonecznienia. Możemy też kontrolować poziom zużycia prądu w gospodarstwie domowym.
Ponadto, posiadanie licznika umożliwia rozliczanie się w systemie opustów (net-billing). Licznik mierzy energię oddaną do sieci dystrybucyjnej, za którą otrzymujemy wynagrodzenie. Z kolei pobraną energię opłacamy na normalnych zasadach według aktualnej taryfy.
Łatwa kontrola zużycia i produkcji energii
Dzięki licznikowi dwukierunkowemu mamy stały podgląd na to, jak aktualnie pracuje system PV. Gdy moc promieniowania słonecznego maleje, produkcja energii elektrycznej spada, a my zaczynamy pobierać więcej prądu z sieci. Licznik to wszystko precyzyjnie rejestruje.
Sprawdzanie wskazań licznika pozwala też kontrolować poziom zużycia energii w domu. Gdy widzimy, że pobór z sieci nieznacznie wzrósł, możemy zastanowić się nad ograniczeniem mniej istotnych odbiorników. Pozwoli to zminimalizować rachunki za prąd.
Jak zainstalować licznik dwukierunkowy
Montaż licznika dwukierunkowego powinien zostać przeprowadzony przez uprawnionego elektryka. Samodzielna instalacja jest zabroniona ze względów bezpieczeństwa i grozi odpowiedzialnością karną.
Proces montażu licznika dwukierunkowego w instalacji fotowoltaicznej składa się z kilku podstawowych etapów:
- Złożenie wniosku do zakładu energetycznego o montaż licznika
- Demontaż starego licznika jednokierunkowego
- Montaż nowego licznika dwukierunkowego
- Podłączenie przewodów i sprawdzenie poprawności działania
- Zgłoszenie licznika do przyłączenia i odbiór techniczny
Cały proces powinien być udokumentowany w protokole montażu i odbioru. Dopiero wtedy możemy zacząć legalnie oddawać nadwyżki energii do sieci.
Koszt instalacji licznika dwukierunkowego
Koszt montażu licznika dwukierunkowego w dużej mierze zależy od mocy instalacji fotowoltaicznej. Przy mikroinstalacjach do 10 kWp usługa jest zazwyczaj bezpłatna. Natomiast przy większych systemach trzeba się liczyć z opłatą rzędu 500-1500 zł brutto.
Czytaj więcej: Fotowoltaika: jak działa licznik dwukierunkowy i dlaczego jest potrzebny?
Analiza danych z licznika dwukierunkowego
Nowoczesne liczniki dwukierunkowe rejestrują bardzo dokładne dane na temat ilości energii wytwarzanej i pobieranej z sieci. Analizując te informacje, możemy sprawdzić efektywność naszej instalacji PV i zoptymalizować jej pracę.
Przede wszystkim licznik pozwala określić rzeczywisty uzysk energii z posiadanych paneli w konkretnych warunkach pogodowych. Widzimy więc, jak instalacja PV radzi sobie w upalne dni oraz podczas pochmurnej aury. Możemy też sprawdzić, jak zacienienie wpływa na produkcję prądu.
Analizując dane z licznika, możemy zdecydować np. o usunięciu drzewa rzucającego cień na panele. Pozwoli to zwiększyć uzyski.
Licznik dwukierunkowy dostarcza również cennych informacji na temat zużycia energii w gospodarstwie domowym. Widzimy, o której porze dnia i nocy występują szczyty poboru prądu. Może to pomóc w wprowadzeniu oszczędności i bardziej efektywnym korzystaniu z energii elektrycznej.
Typy liczników dwukierunkowych na rynku

Na rynku dostępne są liczniki dwukierunkowe różnych producentów, które cechują się zróżnicowanymi funkcjami i parametrami. Wybierając odpowiedni model, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych kwestii.
Klasa dokładności | Im wyższa (0,5; 1 lub 2), tym dokładniejsze pomiary |
Funkcje komunikacyjne | Możliwość zdalnego odczytu danych |
Zabezpieczenia antyfraudowe | Uniknięcie nieautoryzowanej ingerencji |
Warto też zwrócić uwagę, czy licznik posiada wyświetlacz LCD, ułatwiający odczyt bieżących danych bezpośrednio w miejscu montażu. Istotna jest również długość gwarancji producenta.
Licznik jednofazowy czy trójfazowy
Do mikroinstalacji PV wystarczy zazwyczaj licznik jednofazowy. Natomiast w przypadku większych systemów trójfazowych należy zastosować licznik trójfazowy.
Wady licznika dwukierunkowego
Mimo wielu zalet, liczniki dwukierunkowe posiadają także pewne niedoskonałości, na które warto zwrócić uwagę.
Przede wszystkim montaż i eksploatacja licznika wiąże się z dodatkowymi kosztami. Trzeba też pamiętać o cyklicznych, obowiązkowych legalizacjach urządzenia, które również są płatne.
Ponadto zdarzają się przypadki zawyżania lub zaniżania pomiarów przez wadliwe modele liczników. Dlatego warto wybrać sprawdzony model renomowanego producenta, objęty długą gwarancją.
Kolejną wadą może być dość skomplikowany interfejs niektórych urządzeń, utrudniający odczyt danych. Nie wszystkie liczniki posiadają też łatwo dostępny port do komunikacji zdalnej.
Koszty zakupu licznika dwukierunkowego
Ceny liczników dwukierunkowych wahają się zazwyczaj od 1000 do 2500 zł brutto. Ta różnica wynika z zastosowanych funkcji i rozwiązań technicznych. Najtańsze modele to podstawowe liczniki z obowiązkowym zakresem pomiarów, natomiast droższe urządzenia zawierają szereg dodatkowych opcji.
Koszty zakupu i montażu licznika dwukierunkowego można częściowo pokryć z programu “Mój Prąd”. Dotyczy to jednak tylko mikroinstalacji fotowoltaicznych o mocy 2-10 kWp.
Bardzo ważne jest, aby wydatek zwrócił się w racjonalnym czasie. Dlatego przy wyborze konkretnego modelu licznika warto przeanalizować opinie innych użytkowników i poradzić się instalatora.
Podsumowanie
Licznik dwukierunkowy jest kluczowym elementem każdej instalacji fotowoltaicznej. Pozwala on dokładnie zmierzyć ilość energii elektrycznej wyprodukowanej przez panele PV oraz tę pobraną z sieci energetycznej. Dane z licznika są podstawą do rozliczania się prosumenta z zakładem energetycznym za energię oddaną do sieci.
Montaż licznika dwukierunkowego powinien zostać przeprowadzony przez uprawnionego elektryka. Sam proces instalacji jest stosunkowo prosty i sprowadza się do podłączenia odpowiednich przewodów. Koszt usługi zależy od wielkości instalacji PV.
Licznik dwukierunkowy rejestruje bardzo dokładne dane na temat produkcji i zużycia energii elektrycznej. Analizując je, można zoptymalizować pracę systemu PV, zwiększyć autokonsumpcję oraz obniżyć rachunki za prąd. Nowoczesne modele umożliwiają też zdalny odczyt wskazań.
Wybierając licznik do fotowoltaiki, należy zwrócić uwagę przede wszystkim na klasę dokładności, funkcje komunikacyjne oraz zabezpieczenia antyfraudowe. Ceny urządzeń zaczynają się od około 1000 zł. Montaż licznika dwukierunkowego można częściowo sfinansować z programu „Mój Prąd”.