Coraz więcej osób decyduje się na montaż paneli fotowoltaicznych, aby obniżyć rachunki za prąd i chronić środowisko. Jednak gotowe panele PV są drogie, dlatego część zainteresowanych rozważa budowę własnego panelu słonecznego. Jak zbudować efektywny panel fotowoltaiczny w warunkach domowych i do czego taki panel można wykorzystać? Przyjrzyjmy się budowie i działaniu paneli PV krok po kroku.
Jak działa panel fotowoltaiczny?
Panel fotowoltaiczny, inaczej zwany panelem słonecznym lub PV, zamienia energię promieniowania słonecznego na prąd stały (DC) za pomocą zjawiska fotowoltaicznego. Podstawowym elementem panelu są ogniwa fotowoltaiczne, wykonane najczęściej z krzemu. Pojedyncze ogniwo wytwarza niewielkie napięcie, dlatego łączy się je szeregowo i równolegle w moduły zwane panelami PV.
Im więcej ogniw w panelu, tym większa moc, jaką może wytworzyć. Ogniwa łączy się w laminat, który montuje się w aluminiowej ramie i zabezpiecza szkłem. Gotowy panel podłącza się do falownika, który zamienia prąd DC z panelu na prąd przemienny AC. Taki prąd można już wykorzystać do zasilania urządzeń w domu.
Ile kosztuje zbudowanie własnego panelu słonecznego?
Koszt budowy domowego panelu fotowoltaicznego zależy od ilości ogniw, jaką zdecydujemy się zamontować. Cena pojedynczego ogniwa krzemowego to ok. 5-10 zł. Do tego dochodzą koszty ramy, przewodów, szkła ochronnego i materiałów montażowych.
Budowa niewielkiego panelu 12V może kosztować 150-300 zł. Panel o mocy 300W, składający się z 60 ogniw, to wydatek 500-800 zł. Duże panele mogą kosztować nawet 2-3 tys. zł w przeliczeniu na 1 kWp.
Trzeba jednak pamiętać, że do działania panelu potrzebny jest jeszcze falownik za ok. 1-2 tys. zł. Montaż i okablowanie to kolejny koszt rzędu kilkuset złotych. Ale gotowy panel PV pozwoli zaoszczędzić na rachunkach za prąd.
Czytaj więcej: Panele słoneczne cena z montażem - Najlepsza oferta w 2023 roku
Jakie materiały potrzebne są do budowy panelu PV?
Aby zbudować własny panel słoneczny, potrzebne będą:
- Ogniwa fotowoltaiczne - ich ilość zależy od docelowej mocy panelu
- Rama aluminiowa lub metalowa
- Przewody solarny i złączki do połączenia ogniw
- Szkło hartowane lub pleksi jako osłona panelu
- Silikon lub klej montażowy do przyklejenia ogniw
- Wkręty i elementy montażowe do złożenia panelu
Oprócz tego potrzebne będą podstawowe narzędzia jak wkrętarka, szczypce, zaciskarka do złączek. Przydatny jest też miernik prądu do testowania panelu.
Jak połączyć ogniwa fotowoltaiczne w panel słoneczny?
Aby połączyć pojedyncze ogniwa w sprawny panel PV, należy je połączyć elektrycznie szeregowo i równolegle. Szeregowe łączenie zwiększa napięcie panelu, równoległe - prąd. schemat połączeń zależy od parametrów technicznych ogniw.
Najpierw łączy się ogniwa w szereg, np. 6 sztuk, lutując przewody pomiędzy dodatnim i ujemnym biegunem każdego ogniwa. Następnie takie szeregi łączy się równolegle, tworząc większy panel. Gotowe moduły montuje się w ramie i laminuje, tworząc panel słoneczny.
Jak dobrać wielkość panelu fotowoltaicznego do swoich potrzeb?
Decydując się na budowę własnego panelu PV, należy dobrać jego moc do planowanego zastosowania. Na potrzeby małej instalacji 12V wystarczy panel o mocy 50-100W. Do zasilania sprzętu elektronicznego lub oświetlenia warto zmontować panel 100-200W.
Jeśli chcemy częściowo zasilać dom, potrzebny jest panel o mocy 250-400W. Aby zapewnić większość energii dla domu jednorodzinnego, trzeba pomyśleć o mocy rzędu 2000-5000W, montując kilka dużych paneli PV obok siebie.
Gdzie zamontować własny panel PV, by działał optymalnie?
Panel słoneczny należy zamontować w miejscu, gdzie będzie miał zapewniony dostęp do światła słonecznego przez cały dzień. Optymalnym miejscem są dachy skierowane na południe, bez zacienienia.
Panele można jednak montować także na elewacjach, balkonach, korzystając z mocowań aluminiowych. Ważne, aby ustawić moduły pod kątem ok. 30-45 stopni, co zapewni najwydajniejszą pracę.
Jak podłączyć panel fotowoltaiczny do zasilania budynku?
Aby wykorzystać energię z paneli PV w domu, konieczne jest zastosowanie falownika solarnego. Falownik zamienia prąd stały z panelu na prąd przemienny 220V, który można wykorzystać do zasilania urządzeń.
Falownik montujemy wewnątrz domu, a następnie podłączamy go przewodami DC z panelami zainstalowanymi na zewnątrz. Dodatkowo falownik podłączamy do instalacji elektrycznej budynku, dzięki czemu nadmiar prądu trafia do sieci energetycznej.
Jak utrzymywać sprawność domowego panelu słonecznego?
Aby wydłużyć żywotność panelu PV, należy dbać o jego czystość i sprawność. Zaleca się okresowe czyszczenie powierzchni panelu wodą z dodatkiem łagodnych środków. Warto też sprawdzać stan połączeń i wydajność systemu.
Dodatkowo panel można zabezpieczyć przed działaniem czynników atmosferycznych, montując go na wspornikach pod odpowiednim kątem i zwracając uwagę na odprowadzenie wody. Odpowiednia konserwacja pozwoli cieszyć się efektami pracy panelu słonecznego przez lata.
Podsumowanie
Budowa własnego panelu fotowoltaicznego to ciekawy sposób na pozyskanie ekologicznej energii słonecznej we własnym zakresie. Choć wymaga wiedzy technicznej i dokładnego planowania, to jednak może przynieść wymierne korzyści w postaci niższych rachunków i satysfakcji z samodzielnie wykonanej instalacji PV. Kluczowe jest dobranie odpowiednich komponentów i wymiarów panelu do zapotrzebowania oraz zadbanie o optymalną lokalizację i konserwację systemu.
